Język azerski

Język azerski to język, który należy do grupy języków tureckich i używany jest przede wszystkim na terenie Azerbejdżanu, północno – zachodniego Iranu, we wschodniej Turcji a także pojawia się w Gruzji oraz Armenii, Kazachstanie oraz w niektórych miejscach na terenie Rosji. Wyróżnia się dwie odmiany języka azerskiego a więc połnocnoazerską oraz południowoazerską. Powstanie tych odmian wiąże się z tym, że ludność azerska ma za sobą różne losy polityczne co było związane z zamieszkiwaniem dawnego ZSRR oraz północnego Iranu.

Odmiana północnoazerska przez długi czas była pod silnym wpływem języka rosyjskiego, który był językiem urzędowym w Cesarstwie a potem w ZSRR, w pewnym okresie czasu w XX wieku był nawet zapisywany cyrylicą, natomiast odmiana południowa ulegała wpływom języka perskiego. Pojawiały się więc zapożyczenia z perskiego języka oraz języka arabskiego, zapisywany był rzecz jasna alfabetem arabskim.

Różnice miedzy obiema odmianami języka azerskiego choć znaczące nie uniemożliwiają porozumiewania się miedzy dwiema grupami, którzy ten język wykorzystują.

Alfabety

Do lat 20-tych minionego wieku język był zapisywany alfabetem arabskim,. W roku 1922 wprowadzono jako obowiązujący zmodyfikowany alfabet łaciński przyjęty później przez większość ludów, które mieszkają na Kaukazie. Kształtowało się wtedy dopiero piśmiennictwo w tym rejonie. Stworzony na potrzeby języka azerskiego alfabet został także przejęty z niewielkimi zmianami, aby zapisywać język turecki.

Na terenie Azerbejdżanu język łaciński został wycofany w roku 1938 i pojawiła się wtedy cyrylica oparta na rosyjskim. Azerska cyrylica pozostawała w użyciu jako alfabet oficjalny do roku 1992, kiedy między innymi dzięki zmianom politycznym zdecydowano się wprowadzić alfabet łaciński. Proces przenoszenia się do alfabetu łacińskiego zamknął się 1 stycznia 2003 roku, do tego dnia w użyciu były dwa alfabety.

Azerowie zamieszkujący północno – zachodni Iran posługują się alfabetem arabskim dla zapisywania swojego języka, jednak pisownia nie będzie tutaj standaryzowana.

Czy azerski jest trudny?

Wydaje się, że dla naszych rodaków jest tak, że azerski to jeden z najprostszych języków z Kaukazu. Pod względem dźwięków oraz liter jest on nieco podobny do niemieckiego którego wielu rodaków uczy się w szkole. Reszta będzie już kwestia praktyki oraz osłuchania.

Czy w azerskim używamy cyrylicy?

We współczesnym azerskim już cyrylica nie jest wykorzystywana i obowiązuje zapisywanie liter łacińskim alfabetem a wiec będzie wyglądać on podobnie jak turecki. Trzeba jednak być tutaj czujnym ponieważ charakterystyczne jest to, że dźwięk niektórych liter jest inny niż ich zapis. W okresie ZSRR faktycznie zapisywano azerski cyrylicą i jeśli są stare książki do nauki języka to te pozostałości nadal będą zauważalne. Niektóre podręczniki uczą odpowiedników liter łacińskich i cyrylicy.

Czy zrozumiem Azera, jeśli znam turecki?

Oba języki rzeczywiście są podobne, ale nie będą one identyczne. Tym samym będzie można zrozumieć co Azer mówi w zakresie sensu wypowiedzi, a także uda się odpowiedzieć, jednak może być tak, że część słów nie będzie zrozumiała dla obojga rozmówców. Znajomość tureckiego na pewno będzie duża pomocą w zakresie nauki języka azerskiego. Tak jak znajomość języka polskiego jest np. pomocna w nauce języka czeskiego.

W Polsce języka azerskiego uczą się między innymi studenci filologii tureckiej jako dodatkowego języka. W prawdzie nie ma takiej mody jak np. na gruziński, jednak jeśli ktoś np. w tym rejonie prowadzi swoje interesy to również ten język może okazać się przydatny.